کد مطلب:45757 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:36

گنجینه پرسمان » سياست و حكومت

تا چه حد بايد آگاهي سياسي داشته باشيم و در اين زمينه از چه منابعي استفاده كنيم؟

در مورد حد آگاهي سياسي بايد گفت اصولا شناخت و آگاهي حد و مرز ندارد، ليكن آنچه حايز اهميت است، شناخت و رعايت اولويت ها و وظايف و پرهيز از هرگونه افراط يا تفريط مي باشد. دانشجو ضمن حساسيت در برابر مسائل سياسي داخلي و بين المللي و حوادث گوناگوني كه در جهان اسلام و ايران اسلامي مي گذرد و به ويژه نقشه هاي شوم و خطرناك استكبار جهاني و عمال داخلي و اطلاع و آگاهي دقيق از آنان و اتخاذ مواضع مناسب و قاطع در مسائل مهم و سرنوشت ساز، لازم است تا از هرگونه سياست زدگي و گرايش افراطي به سياست و مسائل سياسي غيرلازم كه منجر به فرونهادن و كوتاهي در ديگر ابعاد و وظايف اصلي و ساحت هاي كمال بخش مربوط به حيات فرد و جامعه، مانند جديت در تحصيل علم و كسب دانش و مطبوعات و بالا بردن توان علمي در جهت توسعه و پيشرفت كشور و... مي شود پرهيز نمايد. در هر صورت ضمن رعايت حدود فوق، در خصوص چگونگي كسب و منابع آگاهي هاي سياسي بايد گفت كه براي كسب اطلاعات صحيح در زمينه هاي مختلف، اعم از سياسي، اجتماعي، اقتصادي و... راه هاي متعددي وجود دارد كه ارزش هر كدام براساس موءلفه هايي از قبيل ميزان صحت و سقم اطلاعات، عميق يا سطحي بودن آنان، ميزان كاشفيت از واقع و... متفاوت مي باشد. اما بهترين روشي كه در اين زمينه ما پيشنهاد مي نماييم انجام مراحل ذيل مي باشد: در مرحله اول: كوشش نماييد سطح اطلاعات و معلومات خود را درباره مباني انديشه سياسي در اسلام را از طريق مطالعه كتاب هاي معتبري كه در اين زمينه وجود دارد، بالا برده و نسبت به مباني و بنيادهاي نظري اسلام در مورد سياست، اطلاعات عميق ريشه اي و اصولي كسب نماييد. براي مطالعه بيشتر ر.ك: 1- احمد جهان بزرگي، اصول سياست و حكومت 2- محمدباقر حشمت زاده، مسائل اساسي علم سياست 3- محمد جواد نوروزي، نظام سياسي اسلام 4- موءسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني، فلسفه سياست 5- عبدالحسين خسروپناه، جامعه مدني و حاكميت ديني 6- آيت الله مصباح يزدي، پرسش ها و پاسخ ها در مرحله دوم: سعي نماييد آگاهي هاي سياسي نسبت به مسائل روز و حوادث جاري كشور را افزايش داده و اطلاعات صحيحي در اين زمينه كسب نماييد. براي اين كار مي توانيد از راه هاي ذيل اقدام نماييد: الف) خودتان شخصا اهل مطالعه باشيد كتاب هاي علمي كه توسط نويسندگان آگاه و متعهد نگارش شده را مطالعه نماييد در اين زمينه كتاب هاي ذيل به عنوان نمونه معرفي مي گردد: 1- انقلاب اسلامي و چرايي و چگونگي رخداد آن، جمعي از نويسندگان 2- حسن واعظي، ايران و آمريكا 3- فرامرز رفيع پور، توسعه و تضاد 4- فرامرز رفيع پور، آناتومي جامع 5- سيدجلال الدين مدني، تاريخ تحولات سياسي 6- علي اكبر ولايتي، تاريخ سياسي جنگ تحميلي 7- روزنامه ها و مجلات سياسي، نظرات شخصيت هاي سياسي و احزاب و گروه ها و... را بررسي و در حد اعتدال از ديدگاه ها و تحليل ها آگاهي پيدا كنيد. در اين راستا به يك طرف غلتيدن و تنها به افكار يك جناح گرايش يافتن كافي نيست. لازم است ديدگاه هاي مختلف را مورد بررسي و دقت قرار دهيد. چون در روند سياسي تعصب جناحي داشتن و به طور مطلق ديدگاه هاي جناح خاصي را تأييد و هر نوع ديدگاه ديگري را رد كردن دور از انصاف است و در نهايت باعث خامي و ناپختگي انسان خواهد شد. ب ) در اين عرصه با تحليل گران لايق و بي طرف و آگاه به مسايل، به شور و گفتگو بپردازيد. ج ) كسب اطلاعات از طريق رسانه هاي ملي مانند تلويزيون و راديو و شنيدن اخبار و تحليل هاي آنان. د ) شركت در ميزگردهاي سياسي متشكل از صاحب نظران سياسي متعهد و... در مرحله سوم: بايد توجه شود كه كسب اطلاعات هر چند صحيح به تنهايي نمي تواند انسان را به بينش و درك سياسي قوي نسبت به واقعيات رسانده و از خطا و اشتباه مصون نگه دارد. جمع آوري اطلاعات صحيح زماني كارآمد و مفيد مي باشد كه در پروسه و روند تحليل سياسي به خدمت گرفته شود. توضيح آن كه اصولا تحليل سياسي در ادبيات سياسي عبارت است از تجزيه ي پديده به اجزاي تشكيل دهنده، شناخت اجزا و ارتباط آن ها با يك ديگر و شناسايي كليت پديده ي مورد بررسي بايد مشاهده، بررسي و شناخت كامل اجزا به دقت انجام شود و تأثيرات هر يك بر ساير اجزا شناخته شود. هر تحليل سياسي از چهار مرحله تشكيل يافته است: 1. جمع آوري اطلاعات و اخبار: هر تحليل گر بيش از هر چيز و پيش از هر عملي نيازمند اطلاعات و آگاهي هاي لازم از موضوع مورد بررسي است. همه ي اطلاعات و منابع ارزشي يكسان ندارند، (ر.ك: دكتر عزت الله نادري و دكتر مريم سيف نراقي، روش هاي تحقيق در علوم انساني). 2. تعيين هدف: تعيين هدف و محدود كردن بررسي ابعاد پديده، موجب به نتيجه رسيدن تحليل مي شود. پس از تعيين هدف و ابعاد آن سوءال هاي مناسبي درباره ي موضوع مورد نظر مي بايست طرح مي شود و به دنبال پاسخ آن ها وارد مرحله بعدي مي شود. 3. انتخاب روش: شناخت و تحليل پديده هاي سياسي ؤ اجتماعي از يك راه مشخص به دست نمي آيد; زيرا موضوعات بنابر ماهيت و محتواي آن ها، شيوه هاي متفاوتي را مي طلبد. مثلا براي شناخت علل تورم، نمي توان به شيوه ي شناخت علل نابساماني هاي ترافيك عمل كرد. انتخاب روشي نامناسب، موجب تحليل غير واقعي و نتيجه گيري غلط مي شود. 4. جمع بندي: جمع بندي بايد به گونه اي باشد كه ضمن بيان خلاصه ي مراحل طي شده، نتيجه گيري لازم را داشته باشد و تصويري همه جانبه از موضوع مورد بررسي نشان دهد. تحليل هاي يك جانبه تك بعدي، معمولا واقع بينانه نيست و نمي تواند پاسخ گوي سوءالات و ابهامات باشد و نمي تواند مقدمه و راهنماي مناسبي براي موضع گيري هاي سياسي مورد استفاده قرار گيرد. يك تحليل گر خوب، بايد داراي ويژگي هايي باشد كه مهم ترين آن ها عبارتند از: 1. واقع بيني; تحليل گر بايد به دور از اغراض شخصي، پيش داوري ها و دخالت تمايلات خود، با واقع بيني به تحقيق بپردازد. قوي ترين عاملي كه انسان را از خطاها و لغزش ها باز مي دارد و او را به سمت واقع بيني هدايت مي نمايد، تقواست. قرآن كريم مي فرمايد: (({/Bيا أَيُّهَا اَلَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اَللَّهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقاناً{w1-10w}{I8:29I}/}; اي كساني كه ايمان آورده ايد! اگر تقواي الهي پيشه كنيد، خداوند براي شما قدرت تشخيص حق و باطل مي دهد))، (سوره ي انفال، آيه ي 29). و نيز مي فرمايد: ((و اتقواالله و يعلمكم الله; تقواي خدا را پيشه و روش خود قرار دهيد، چه خداوند شما را تعليم و آموزش مي دهد))، (بقره، آيه 282). 2. اجتناب از ظن: بايد توجه داشت كه هر گونه شناخت، تحليل، جمع بندي و موضعگيري هر تحليلي بايد مبتني بر علم، مستند و مستدل باشد. نمي توان ظن را پايه ي تحليل قرار داد. خداوند مي فرمايد: ((ان الظن لا يعني من الحق شيئا))، (يونس، آيه ي 36). 3. عدم تبعيت از هواي نفس: عامل بسياري از انحراف ها و خطاها، بي توجهي به واقعيتها، تبعيت از اميال و هواهاي نفساني و خود محوري است. 4. عدم تبعيت كوركورانه: مطالب رسانه هاي استكباري، حتي تحليل هاي داخلي، بايد به دقت بررسي شود. يك تحليل گر بايد فارغ از طيف هاي رسانه اي، بر اساس اسناد و مدارك و واقعيت هاي موجود به بررسي پديده هاي سياسي بپردازد. اگر كسي توان و قدرت تحليل مسائل سياسي و اجتماعي را به صورت دقيق و مستدل دارد، طي مراحل فوق و داشتن ويژگي هاي تحليل گري، مي تواند ارائه تحليل سياسي نمايد; اما اگر چنين تواني ندارد، يا امكانات لازم و اطلاعات كافي در اختيار نيست، بايد به منابعي مراجعه كند كه داراي اين ويژگي ها باشند. بايد از تحليل هاي دشمنان خارجي و داخلي كه از طريق امواج راديويي و برخي مطبوعات اقدام به تحريف حقايق و وارونه جلوه دادن واقعيت ها مي كنند، پرهيز شود، (ر.ك: فرامرز رفيع پور، توسعه و تضاد - آناتومي جامع، نيز جواد منصوري، شناخت و تحليل سياسي) 5. به كارگيري اصول مكتبي: در تحليل حوادث و وقايع بايد اصول و ارزش هاي ديني را ملاك قرار داد و در تمامي مراحل تحليل و نتيجه گيري در نظر داشت. بنابراين مي توانيد با استفاده از راه هاي فوق و به كارگيري اصول تحليل سياسي و مهمتر از همه استمداد از خداوند متعال در هدايت به سوي واقعيات و حقايق ((اهدنا الصراط المستقيم)) در كسب اطلاعات صحيح و درك و بينش سياسي قوي در زمينه مسائل سياسي موفق باشيد. براي آگاهي بيشتر ر.ك: احمد جهان بزرگي، متدولوژي تفسير سياسي، نشر موءسسه فرهنگي دانش و